Wil jij graag het land Portugal ontdekken en ver weg van de drukke steden en het rumoer van het dagelijks leven vertoeven? Portugal is meer dan alleen Lissabon, Porto, of de zonnige stranden van de Algarve en Madeira. Dit prachtige land heeft veel indrukwekkende en historische plekken die wachten om door jou ontdekt te worden. In deze blog neem ik je mee op avontuur naar vijf bijzondere bezienswaardigheden in Portugal die buiten de grote steden liggen. Van de oudste rotstekeningen in Europa tot een geweldig nationaal park vol met traditionele dorpen; van een goed bewaarde vestingstad aan de Spaanse grens tot kloosters die de tand des tijds hebben doorstaan en getuigen zijn van de rijke geschiedenis van Portugal. Op deze 5 bijzonder plekken buiten de stad vind je wilde natuur, oude gebouwen en geweldige uitzichten. Leuk voor jong en oud. Welke hotpots ga jij bezoeken?
Bekijk ook onze blogs met tips voor Lissabon en Porto!
Archeologisch Park Vale do Côa
Het Archeologisch Park Vale do Côa herbergt een van de grootste verzamelingen rotstekeningen van Europa, waarvan sommigen zelfs enkele tienduizenden jaar oud zijn. Waar je bij een vakantie naar Portugal doorgaans zult denken aan uitgestrekte, zonnige stranden en eeuwenoude culturele steden, kan het voor de afwisseling zeker geen kwaad eens iets heel anders te bezoeken. De rotstekeningen in de vallei van de rivier de Côa zijn zoiets heel anders. Met duizenden afbeeldingen van dieren, mensen en wapens van enkele tienduizenden jaren geleden, maar ook schilderingen van treinen en vliegtuigen uit de vroege twintigste eeuw, geldt deze vallei als de grootste archeologische vondst van heel Portugal en is het zeker weten een aangename afwisseling op weer eens de zoveelste oude kerktoren om als toerist te bekijken.
Bezienswaardigheden
Hoewel alles onder één park valt en het geldt als één toeristische bezienswaardigheid, zijn de rotstekeningen in werkelijkheid verspreid over 23 archeologische plekken, allemaal aan de oever van een 17 kilometer lang deel van de vallei van de Côa. De oudste plekken zijn tot 24.000 jaar oud, met talloze afbeeldingen van dieren waar in die tijd jacht op gemaakt werd. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de uitgestorven oerossen, maar ook aan herten, paarden, vissen en vogels. De meer recentere tekeningen uit bijvoorbeeld de bronstijd of die van net voor het begin van de jaartelling toen Keltische volkeren in dit gebied leefden, laten ook menselijke afbeeldingen, wapens en zelfs abstracte kunst zien. Meestal gaat het hier om tekeningen die in de rotsen uitgekerfd of gebeiteld zijn, met slechts heel af en toe een bewaard gebleven rotsschildering. Erg bijzonder aan de tekeningen in de vallei van de Côa is tenslotte dat sommige van erg recente datum zijn, met de jongste afbeeldingen van onder andere religieuze figuren, boten, treinen en zelfs vliegtuigen uit het begin van de twintigste eeuw. Hoewel het niet meer onder prehistorische kunst gerekend kan worden, is het zeker een bezienswaardige toevoeging aan deze toeristische attractie.
Bereikbaarheid
Het archeologische park is te vinden in het noordoosten van Portugal, niet ver van het plaatsje Vila Nova de Foz Côa op ongeveer twee uur rijden vanaf Porto. Neem hiervoor de A4 tot aan Amarante en volg daarna de N222 tot aan Vila Nova de Foz Côa. Ook is het mogelijk de trein te nemen naar Pocinho, dat net iets ten noorden aan de Douro-lijn ligt met regelmatige treinen vanaf Porto.
Praktische informatie
- Volledige naam: Núcleos de arte rupestre do Vale do Côa
- Regio en subregio: Norte, Douro
- Afstand Lissabon: 390 kilometer
- Nabije plaatsen: Porto, Guimarães, Nationaal Park Peneda-Gerês
- Aanbevolen tijdsbestek: Een halve dag
Nationaal Park Peneda-Gerês
Het Nationaal Park Peneda-Gerêss is het enige nationale park van Portugal waar niet alleen een prachtig berglandschap maar ook een erg traditionele bevolking tot de attracties behoren. Waar veel mensen bij Portugal waarschijnlijk denken aan warme, zonnige stranden en prachtige architectuur in de eeuwenoude steden, is er in het noorden van het land ook een heel ander Portugal om te bezoeken. Met ruige, rotsachtige bergen, groene vegetatie en veel wildleven is het Nationaal Park Peneda-Gerês niet alleen bijzonder geschikt voor natuurliefhebbers, maar ook is het prima in een reisschema op te nemen voor hen die vooral veel verschillende kanten van Portugal willen ervaren.
Bezienswaardigheden
In tegenstelling tot het dorre en droge zuiden van het land, is het landschap van de Peneda-Gerês door de invloed van de Atlantische Oceaan juist een opvallend groen stukje Portugal. Met talloze kleine beekjes, rotsachtige bergen tot boven de 1500 meter en uitgestrekte eikenbossen afgewisseld met struiken, heide en gras, leent dit nationale park zich uitstekend voor lange wandelingen door de natuur. De meer avontuurlijke vakantieganger kan zelfs complete klautertochten over de granieten rotsformaties ondernemen, waarbij ontmoetingen met adelaars, wilde paarden, otters, vossen en steenbokken geen uitzonderingen zullen zijn. Toch is er behalve natuur in het Nationaal Park Peneda-Gerês, genoemd naar de binnen het park gelegen bergketens, ook heel wat aan menselijke activiteiten en cultuur te zien. Zo zijn er bijvoorbeeld delen van een oude Romeinse weg van Braga naar het in het huidige Spanje gelegen Astorga terug te vinden, en uit meer recentere tijden stammen de massieve granieten graanschuren waarvan die bij het dorpje Soajo de mooiste exemplaren zijn. De kleine dorpjes zelf zijn verder uniek in het feit dat er al eeuwenlang sprake is van seizoensmigratie, waarbij vrijwel de volledige terug in de tijd levende bevolking elk jaar tussen het winterdorp en het zomerdorp heen en weer trekt. Een het hele jaar door verlaten dorpje tenslotte is Vilarinho da Furna, dat in de vorige eeuw in een stuwmeer is komen te liggen maar in periodes van weinig regenval weer boven water tevoorschijn komt.
Bereikbaarheid
Het Nationaal Park Peneda-Gerês is het beste te bereiken vanaf Braga, vanaf waar regelmatige bussen vertrekken naar de dorpjes aan de rand of in het park. Enkele van de betere startpunten om de natuur vanuit te verkennen zijn de kleine plaatsjes Vila do Gerês, Soajo, Arcos de Valdevez en Lindoso.
Praktische informatie
- Volledige naam: Parque Nacional da Peneda-Gerês
- Regio en subregio: Norte, verdeeld over de subregio’s Alto Trás-os-Montes, Cávado en Minho-Lima
- Afstand Lissabon: 440 kilometer
- Nabije plaatsen: Braga, Guimarães, Viana do Castelo
- Aanbevolen tijdsbestek: Meerdere dagen
Vesting van Elvas
De Vesting van Elvas is een goed bewaard gebleven garnizoensdorp aan de grens met Spanje, gebouwd in een tijd van regelmatige militaire conflicten tussen beide Iberische landen. Hoewel Spanjaarden en Portugezen tegenwoordig goed met elkaar overweg kunnen, hebben de beide landen ook eeuwenlang rivaliteit en oorlogen achter de rug waarbij er vooral van de zeventiende tot de negentiende eeuw regelmatige schermutselingen plaatsvonden. Uit deze tijd stamt ook de vesting van Elvas, een versterkt militair dorp nabij de Spaanse grens aan de weg die Lissabon en Madrid met elkaar verbindt. Doordat het in erg goede staat bewaard is gebleven, geldt het als een van de belangrijkste toeristische attracties in Alentejo, het warme, zuidelijke platteland van Portugal.
Bezienswaardigheden
Al tijdens de Arabische periode was er sprake van een fort in Elvas, dat tijdens de middeleeuwen telkens uitgebreid werd naarmate de wijze van oorlog voeren door de eeuwen heen veranderde, maar het grootste deel van de vandaag de dag te bezichtigen vesting is aangelegd vanaf de zeventiende eeuw. Dit was nadat Portugal zich los had weten te maken na een korte eeuw door de Spaanse kroon geregeerd te zijn, met alle militaire conflicten van dien. Voor Nederlandse toeristen waarschijnlijk interessant om te weten is dat een groot deel van het ontwerp afkomstig is van Nederlandse adviseurs die maar al te graag de Portugezen van dienst waren tegen de gezamenlijke vijand Spanje. De verdedigingswerken in de vorm van een sterfort zoals het Nederlandse Naarden zijn dan ook duidelijk terug te herkennen in Elvas, met het verschil dat de grachten geen water bevatten. Het speciale aan de vesting van Elvas is echter dat het een sterfort is dat nauwkeurig is aangepast aan het droge, bergachtige terrein van Alentejo, waardoor het toch uitermate goed te verdedigen was tegen vijandige Spaanse troepen. Tot de hoogtepunten behoren verder het aquaduct van Amoreira, dat de vesting van water voorzag en zo gebouwd is dat het hevige aanvallen kon weerstaan, en de fortificaties op de omliggende heuveltoppen welke Elvas in die tijd zo goed als onneembaar maakten. Daarnaast zul je in de vesting zelf nog eeuwenoude legerbarakken, huizen, een ziekenhuis, een kerk, een school en een klooster aantreffen, welke allemaal bijdragen aan de bijzondere sfeer van dit oude garnizoensdorp.
Bereikbaarheid
Gelegen aan de weg van Lissabon naar Madrid, is Elvas het eenvoudigst te bereiken door vanaf Évora nog een uur door te rijden over de A6. Ga je met het openbaar vervoer dan is de enige mogelijkheid een bus te nemen vanaf het per trein vanaf Lissabon bereikbare Évora, want de treinen gaan namelijk niet door tot Elvas.
Praktische informatie
- Volledige naam: Cidade Fronteiriça e de Guarnição de Elvas
- Regio en subregio: Alentejo, Alto Alentejo
- Afstand Lissabon: 210 kilometer
- Nabije plaatsen: Évora, Alentejo
- Aanbevolen tijdsbestek: Een half tot een hele dag
Klooster van Batalha
Het klooster van Batalha, gebouwd na een belangrijke overwinning van Portugal op het aangrenzende koninkrijk Castilië, is op het gebied van architectuur een van de hoogtepunten van Portugal. Samen met het Hiëronymietenklooster in Lissabon, het klooster van Alcobaça iets naar het zuidwesten en het convent van Tomar verder naar het oosten, is het prachtige klooster van Batalha een van de vier Portugese kloosters dat op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat. Gelegen in het kleine dorpje Batalha, behoort dit middeleeuwse klooster met een vermenging van verschillende bouwstijlen onbetwist tot de mooiste en meest bezochte gebouwen van heel Portugal. Door de ligging niet ver van de Atlantische Oceaan en het pittoreske stadje Leiria niet ver naar het noorden, is het klooster bovendien goed op te nemen in een toeristische dagtocht vanuit Lissabon.
Bezienswaardigheden
Waar de meeste kloosters in het centrale deel van Portugal opgericht werden na veroveringen op de Moren, kwam het klooster van Batalha juist tot stand na een kritieke overwinning van Portugal op het koninkrijk Castilië in 1385. De uitkomst van deze veldslag is een belangrijke reden waarom Portugal altijd onafhankelijk is gebleven en niet is opgegaan in het later gevormde Spanje. Ook komt de belangrijke veldslag terug in de naam van het klooster, dat officieel Santa Maria da Vitória heet, oftewel het Heilige Mariaklooster van de Overwinning. Doordat de bouw van het klooster tot in de vijftiende eeuw duurde, zijn er naast gotische elementen ook Franse en Engelse invloeden terug te vinden, terwijl de in die tijd populaire Portugese Manuelstijl ook prominent aanwezig is. Bijna volledig opgetrokken uit kalksteen dat na vijf eeuwen een gelige kleur heeft gekregen, beschikt het klooster over een zeer nauwe en hoge kerk welke gekenmerkt wordt door een vrij somber interieur. Ook zijn er twee kapellen, namelijk de Capela do Fundador waar de tombe van koning João I en zijn gezin te bezichtigen zijn, en de nooit volledig voltooide Capelas Imperfeitas met de tombes van koning Duarte I en zijn koningin. Van de overige delen van het klooster zijn de kloostergangen en de Salo do Capitulo, waar na de Eerste Wereldoorlog de graven van twee onbekende soldaten zijn toegevoegd, ook zeker een bezoek waard.
Bereikbaarheid
Het dorpje Batalha ligt net ten zuiden van Leiria, dat via de autoweg A8 ongeveer een uur vanaf Lissabon is. Een mooiere route is vanaf Lissabon de A1 te nemen en daarna vanaf Aveiras de Cima de IC2 door de bergen en bossen te kiezen. Ook zijn er dagelijks vele bussen en treinen van Lissabon naar Leiria, vanaf waar Batalha eenvoudig met een regionale bus te bereiken is.
Praktische informatie
- Volledige naam: Mosteiro Santa Maria da Vitória
- Regio en subregio: Centro, Pinhal Litoral
- Afstand Lissabon: 120 kilometer
- Nabije plaatsen: Klooster van Alcobaça, Tomar, Coimbra
- Aanbevolen tijdsbestek: Maximaal een dag
Klooster van Alcobaça
Het middeleeuwse klooster van Alcobaça met graftombes van Portugese koningen, staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst en behoort tot de historisch belangrijkste bouwwerken van heel Portugal. Het Portugal ten noorden van de rivier de Taag staat cultureel vooral bekend om de kloosters en vestingen die hier verrezen nadat het land tijdens de middeleeuwen veroverd werd op de islamitische Moren. Waar de kloosters van Tomar en Batalha vaak tot de mooiste van Portugal gerekend worden, staat het klooster van Alcobaça in dezelfde streek vooral in het teken van de Portugese koningen. Door de ligging niet ver van de Atlantische kust in het westen en een groot natuurreservaat in het oosten, is een bezoek aan het klooster bovendien erg goed te combineren met uitstapjes om wat van het indrukwekkende Portugese landschap te zien.
Bezienswaardigheden
Het klooster van Alcobaça kwam tot stand nadat Portugal’s eerste koning Afonso I bij een overwinning op de Moren een klooster had beloofd aan Bernard van Clairvaux, een belangrijke geestelijke binnen de orde der cisterciënzers. Gebouwd van het eind van de twaalfde tot in de dertiende eeuw naar Frans voorbeeld, werd de geschiedenis van het klooster vervolgens nauw verweven met die van het Portugese koningshuis. Zo behoren de graftombes van enkele Portugese koningen en koninginnen nog altijd tot de grootste bezienswaardigheden binnen het klooster, waarbij vooral de prachtig versierde tombes van koning Pedro I en zijn geliefde Inês de Castro in het oog springen. Deze twee tegenover elkaar staande tombes zijn het resultaat van een van de de bekendste liefdesverhalen van Portugal, waarbij Inês niet geaccepteerd werd door Pedro’s vader en zelfs vermoord werd, om vervolgens door Pedro toen hij zelf eenmaal koning was als zijn enige rechtmatige doch niet meer in leven zijnde echtgenote te worden verklaard. Afgezien van koninklijke intriges was het klooster van Alcobaça bovenal ook een klooster waar monniken hun alledaagse leven leidden, met onder andere slaapzalen, keukens, studiezalen, tuinen en kloostergangen die nog altijd te bezichtigen zijn. Hoewel het klooster grotendeels gebouwd is in de sierlijke en imposante Manuelstijl, een Portugese bouwstijl die de overgang van de laatgotiek naar de Renaissance kenmerkte, zijn er ook nog enkele Arabische invloeden terug te vinden van de tijd dat Portugal geregeerd werd door islamitische heersers. Tevens zijn er daarnaast enkele toevoegingen uit de achttiende eeuw, waaronder de twee barokke torens aan het hoofd van het kerkgedeelte en de in dezelfde tijd bijgezette standbeelden van Portugese koningen, welke het klooster nog net even interessanter maken.
Bereikbaarheid
Het klooster van Alcobaça is te bereiken door vanaf Lissabon de A8 naar Leiria te nemen, waarna het in ongeveer een uur rijden te afreizen is. Wil je met het openbaar vervoer reizen, dan kun je vanaf het treinstation van Agualva-Cacém, een voorstad van Lissabon, de trein nemen naar het station van Valado-Nazaré-Alcobaça en vanaf daar een bus nemen naar het klooster.
Praktische informatie
- Volledige naam: Mosteiro de Santa Maria de Alcobaça
- Regio en subregio: Centro, Oeste
- Afstand Lissabon: 110 kilometer
- Nabije plaatsen: Klooster van Batalha, Tomar, Coimbra
- Aanbevolen tijdsbestek: Maximaal een dag